Genç fizikçi Werner Heisenberg 1925’te şimdi yirmi üç yaşındayken Kuzey Denizi’ndeki Helgoland Adası’nda kuantum kuramının temellerini attığında, Carlo Rovelli’nin deyişiyle bizler ile gerçeklik ortasındaki bir perdeyi kaldırarak arkasındaki tabansız bir uçurumu görünür kıldı.
Heisenberg’den evvel Einstein’ın üzerinde baş yorduğu, 20. yüzyılın büyük kuramcılarından Richard Feynman’ın kimse tarafından anlaşılmadığını öne sürdüğü kuantum mekaniği çağımızın en büyük bilimsel keşifleri ortasındaki yerini koruyor.
Bilim dünyası ve felsefeciler
Günümüzde de bilim dünyasında ve felsefeciler ortasında son derece canlı bir tartışma konusu olan kuantum kuramı, gerçekliğin yapısından ferdî tecrübenin tabiatına, metafizikten şuurun tabiatına dek kıymetli soruları yine ele almak için yeni yollar ortaya attı.
Yeni bulmacalar…
Bugün kimyanın temellerine, Güneş’in, hatta beynimizin işleyişine ait bilgilerimizi borçlu olduğumuz kuantum kuramı tıpkı vakitte lazerden bilgisayara çağdaş yüksek teknolojinin gerisindeki başaktördür. Buna rağmen gizemini muhafazaya ve bilimcilerin karşısına yeni bulmacalar çıkarmayı sürdürüyor.
Sayfa: 176
Keşif serüveni
Bilimin gücünün dünyayı tekrar düşünmekten korkmamakta yattığını, gerçekliğin daima olarak gittikçe daha tesirli biçimlerde tekrar tasarlandığını söyleyen Rovelli işte bu gizemin izlerini sürüyor.
Helgoland, Heisenberg’in niyetinin çekirdeğini tasarladığı bu adadan yola çıkarak gerçekliğin kuantum nitelikli yapısının yarattığı, gittikçe daha değerli hususlara hakikat adım adım genişleyen harika bir keşif serüveni.
Carlo Rovelli
Okumadan evvel uyarı
Başlamadan evvel bir uyarı…
Bilinmeyenin tabansız derinlikleri her vakit alımlı ve baş döndürücüdür. Lakin kuantum mekaniğini ciddiye almak, onun sonuçları üstüne düşünmek neredeyse sanrılar yaratan bir tecrübedir.
Şu ya da bu biçimde, bizden dünya anlayışımızda somut ve tartışma götürmez üzere görünen bir şeyden vazgeçmeyi talep eder.
Gerçekliğin hayal ettiğimizden çok farklı olduğunu kabul etmemizi ister. Akıl sır ermez derinliklere dalmaktan korkmadan o girdabın içine gözünüzü dikmenizi ister.