Fransa’nın başşehri Paris’te 15 Nisan 2019’da çıkan yangında ziyan gören Notre Dame Katedrali, restore edilmek için hala bekliyor.
Katolik Kilisesi’nin, Hristiyanlığın Fransa’daki sembolü olarak gördüğü, temeli 1163’te periyodun papası tarafından atılan ve tamamlanması 300 yıl süren Katedral’de, iki yıl evvel, belirlenemeyen bir nedenle yangın çıktı.
MACRON’DAN ONARIM 5 YILDA BİTECEK KELAMI
Kısa müddette alevlere teslim olan 857 yıllık Katedral’in 96 metre yüksekliğindeki kulelerinden biri ile çatısı büsbütün çöktü, bina büyük ziyan gördü.
Hristiyan dünyasında büyük ıstıraba yol açan yangının akabinde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, her yıl 13 milyon kişinin ziyaret ettiği Katedralin tamiratının Paris’te düzenlenecek 2024 Olimpiyat Oyunları’na yetişeceği kelamını verdi.
2 YILDIR ONARIMA GEÇİLEMEDİ
Onarım çalışmaları için dünyanın dört bir yanından 833 milyon dolar üzere rekor bağış toplanırken Macron, Katedral’in tamirat çalışmalarını yönetecek bir kamu ünitesi oluşturdu.
Yangın nedeniyle ortaya çıkan kurşun, bina içindeki güvenlik tehlikesi ve akabinde koronavirüs salgını üzere nedenlerle 2 yıldır onarım kademesine tam olarak geçilmedi.
Notre Dame’da onarıma başlanamadı FOTO GALERi
ÇALIŞMALARA KORONAVİRÜS MANİSİ
Onarımın ön hazırlığı olan güvenlik evresi, 2019 yazında başladı. Öncelikle çatının yıkılmasıyla yerde oluşan kurşun tortuları kaldırıldı.
İskeleler kuruldu, tonozlar ile heykeller müdafaaya alındı, uçan payandalar güçlendirildi. Salgın nedeniyle Mart 2020’de çalışmalar durdurulsa da 8 Haziran’da tekrar başladı.
Yangın sırasında onarımda olan kuleyi çevreleyen eski iskelenin yanmış ve erimiş 300 ton artığının toplanması bile 1 yıldan fazla sürdü. Katedral’in çatısındaki yanmış iskelenin kaldırılması ise Aralık 2020’de sona erdi.
GÜVENLİK KADEMESİNİN BEDELİ 165 MİLYON EURO
Tonozların güvenliğinin sağlanması için iskele kurulması, altlarına kurulan ahşap yapıyla desteklenmesi üzere çalışmaların bitirilmesiyle güvenlik basamağının yaz sonunda tamamlanması öngörülüyor.
Onarım alanının yağışlardan korunması için şemsiye inşası, yapıdaki yapıtların, fotoğrafların ve heykellerin korunmaya alınmasının da dahil olduğu güvenlik kademesine da 165 milyon euro bütçe ayrıldı.
ONARIM 15-20 YIL SÜREBİLİR
Çöken kulenin yine inşası için gerekli 1000’den fazla meşe ağacının hepsi de bağış olarak toplandı.
2021’in son aylarında asıl onarım çalışmalarına başlanması ve onarımın tüm zorluklara karşın kelam verildiği üzere 2024’te bitirilmesi planlanıyor.
Cumhurbaşkanı Macron’un, Notre Dame Katedrali’nin onarımı için kelam verdiği 5 yıllık müddetin tersine, Notre Dame’ın Papazı Patrick Chauvet, onarımın 15 ila 20 yıl sürebileceğini söyledi.
BİLİNEN HALİNE EMSAL FORMDA ONARILACAK
Öbür yandan, Katedral’in onarımını yöneten üniteden yapılan açıklamaya nazaran, yangında yok olan kısımların motamot değil, Orta Çağ dizaynına sadık kalınan ve de binanın son tamamlanmış ve bilinen haline benzeri formda onarılması fikri benimsendi.
Onarım projesinde, Katedral’in orijinalindeki malzemelerin kullanılmasına karar verildi. Hükümetin de onayladığı bu tamir biçimi, binanın çatısının evvelden olduğu üzere kurşunla inşa edilmesi manasına geliyor.
Yangından sonra alanın çalışanların eski onarım iskelesini kaldırmak için çalışabileceği hale getirilmesi neredeyse 1 yıl sürmüştü. Yangın sırasında etrafa yayılan zehirli kurşun tanecikleri nedeniyle Katedral’in yakınlarındaki okullar kapatılmıştı.
KURŞUN ZEHİRLENMESİ KAYGISI
Etraf ve sıhhat örgütleri, kurşunun potansiyel tehlikesine dikkati çekerek Katedral’in tıpkı formda onarımına karşı çıkıyor.
Robin des Bois (Robinhood) isimli etraf kuruluşu, Notre Dame Kilisesi etrafında yaşayan çocuklarda kurşunla ilgili kâfi tarama yapılmadığını ve bina içerisinde kurşun probleminin hala halledilemediğini bildirdi.
Robin des Bois, yangının sıhhat ve çevresel sonuçlarının araştırılmasını talep ediyor. Kuruluşun Ağustos 2019’unda verdiği şikayet dilekçesi, Aralık 2020’de savcılık tarafından kurşun zehirlenmesinin mide yoluyla olabileceği savunularak geri çevrilmişti.
YANGIN DİZİ VE SİNEMA OLACAK
Süratli değişimlerin yaşandığı 19. yüzyılda Paris kent planlamacılarının yıktırmak istediği, fakat müellif Victor Hugo’nun yazdığı Notre Dame’ın Kamburu isimli yapıtla Paris’in sembolü haline gelen ve restore edilen Katedral’deki yangın, sinema dünyasında da yankı buldu.
İnternet dizi ve sinema platformu Netflix, alevlerle gayret eden Paris itfaiyesiyle iş birliği içerisinde yangına ait 6 kısımlık dizi hazırlarken, New York Times da yangın soruşturmasına dayanan küçük bir dizi yayınlamayı planlıyor.
Fransız direktör Jean-Jacques Annaud’un, yangını husus aldığı sinemasını ise 2022’de tamamlaması bekleniyor.
Ayrıyeten Dünya Ticaret Merkezi İkiz Kulelerine 2002’de yapılan uçak ataklarını belgeselleştiren Gedeon ve Jules Naudet kardeşlerin yaptığı, Notre Dame Katedrali’ndeki yangına dair belgesel, TMC’de dün yayına girdi.
Öbür yandan Paris başpiskoposluğunun daveti üzerine, Katedral’in etrafına çocukların çizdiği Notre Dame bahisli fotoğraflar yerleştirildi.