Yağlı karaciğer hastalığı yahut bir öbür ismiyle karaciğer yağlanması dünya çapında epey yaygındır ve dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 20 ila 30’unu etkilemektedir.
Karaciğer yağlanması erkeklerde bayanlara nazaran 2 kat daha yaygındır. Yağlı karaciğer hastalığı sinsi ve ilerleyici bir hastalıktır ve hala hudutlu bir teşhis ve tedavi formüllerine sahiptir. Çok kilo, karaciğer yağlanmasında en büyük risk faktörüdür.
Yağlı karaciğer hastalığı bedende farklı iltihaplanma süreçlerine yol açabilen karaciğerde yağ birikmesi nedeniyle ortaya çıkar. Sıklıkla obezite, diyabet, hipertansiyon, çok alkol tüketimi yahut yüksek kolesterol ile alakalıdır.
Çoğu vakit bu hastalık, etkilenenlerin ömür usulünde birkaç kolay değişiklik yaparak önlenebilir. Karaciğer hücrelerinde yağ birikmesi, alkol tüketimi ile bağlantılı olabilir (alkolik yağlı karaciğer hastalığı) yahut alkol alımı ile ilgisi olmayabilir (alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı).
Yağlı karaciğer hastalığının belirtileri nelerdir?
Yağlı karaciğer, hastalığın çok geç evrelerine kadar sessizce gelişir, bu nedenle hastaların büyük çoğunluğu hastalığa sahip olduklarının farkında değildir.
Yağlı karaciğer hastalığının belirtileri şunlardır:
– Karın ağrısı ve şişkinlik hissi,
– Karın ve bacak şişmesi (ödem),
– İştah kaybı,
– Mide bulantısı,
– Sarılık,
– Yorgunluk,
– Güçsüzlük.
En çok etkilenen beşerler kimlerdir?
Yağlı karaciğer, muhakkak bir karaciğer hastalığı geçmişi olmayan bireylerde ortaya çıkabilir, lakin hadiselerin büyük çoğunluğunda etkilenme riski en yüksek olan bireyler şunlardır:
– Çok kilolu yahut obez şahıslar,
– Tip 2 diyabetliler,
– Metabolik sendrom yaşayanlar,
– Steroidler yahut tamoksifen üzere birtakım ilaçları kullananlar.
Asla yememeniz gereken 5 yiyecek
Karaciğer yağlanması hiçbir durumda hafife alınmaması gereken bir durumdur, zira hastalık vakitle geri dönüşü olmayan daha önemli sıhhat meselelerinin gelişmesine yol açabilir.
Karaciğer yağlanmasını önleyen bir ilaç yoktur, bu nedenle diyabet, hipertansiyon ve çok kolesterol üzere tüm metabolik faktörlerin hakikat biçimde yönetilmesi ve tedavi edilmesinin yanı sıra sağlıklı bir ömür stiline sahip olmak ve gerekirse kilo vermek epey büyük bir ehemmiyet taşıyor.
Bu nedenle uzmanlar bu yiyecek ve içeceklerden uzak durulmasını tavsiye ediyor:
Alkol
Alkol beden için toksiktir, bu yüzden beden mümkün olan en kısa müddette ondan kurtulmaya çalışır. Bedende birikmemesi için onu metabolize etmekten karaciğer sorumludur. Alkol çok kalori sağlar ve daima tüketimi karaciğerde birikerek iltihaplanmaya ve hücrelerin yok edilmesine neden olan iltihaplı hususların oluşumuna neden olan yağa dönüşmesini tetikler.
Bu durum vakitle karaciğer yağlanmasına neden olur, akut alkolik hepatit oluşabilir ve ağır olaylarda siroz oluşabilir. Kişisel hassaslık değişebilir ve toksik tesir bayanlarda erkeklerden daha fazladır.
Kırmızı et
En âlâ diyet her vakit meyve ve sebzeler açısından varlıklı, kırmızı et ve işlenmiş besin tüketiminin az olduğu Akdeniz diyetidir. Meyve ve sebzelerde büyük ölçüde bulunan polifenoller açısından güçlü bir diyet ve kırmızı etin azaltılması, karaciğer yağlanmasının azalmasında temel bir role sahiptir. Polifenoller üzüm, çilek, ahududu, nar ve yaban mersini üzere meyvelerde, pancar, patlıcan, domates ve soğan üzere bazı sebzelerde, baklagiller ve tam tahıllarda bulunur.
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), 2015 yılında kırmızı eti mümkün bir kanserojen olarak sınıflandırmış ve tüketiminin haftada 500 gramı geçmemesini tavsiye etmiştir.
Hamur işleri
Hamur işleri, makarna ve hazır kek ve kurabiyelerin tüketiminden kaçınmak, sırf karaciğer sıhhatini korumak için değil, birebir vakitte sağlıklı bir kilo için de kıymetlidir. Çalışmalar, küçük tüketimlerin bile karaciğer yağlanmasını tetikleyebileceğini gösteriyor.
Her gün paketli hamur işleri tüketmenin beden için farklı olumsuz sonuçları da vardır. Paketli hamur işleri ve fast food tüketimi artan depresyon ve tip 2 diyabet riski ile bağlantılıdır.
Şekerli içecekler
Alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı temel olarak sıhhatsiz bir diyetten kaynaklanır. Bu nedenle şeker yükü çok yüksek olan karbonhidratların alımını kısıtlamak, bilhassa de şekerli içecekleri diyetten çıkarmak epey büyük bir değer taşıyor. Bunlara doğal olsalar bile meyve suları ve smoothieler de dahildir.
Meyve suları lif içermediğinden, bedende şeker dalgalanmalarına neden olacak çok ölçüde özgür şeker içerir, bu nedenle istisnai durumlar dışında her vakit meyvenin tamamını tüketmek en güzelidir.
Tuz
Yüksek sodyum alımı karaciğerde biçimsiz hücreler, daha yüksek hücre mevti oranları ve daha düşük hücre bölünmesi oranları üzere bir dizi olumsuz değişikliğe yol açarak karaciğer yağlanmasına yol açabilir.