Küresel iklim değişikliğinin tesirleriyle deniz suyu sıcaklığı 50 yıllık ortalamaları aşan Karadeniz’de son günlerde renk değişikliği yaşanıyor. Mavi renginin yerini turkuaza bıraktığı Karadeniz’de büyük kısma yayılan renk değişikliği, uydu fotoğraflarına da yansıdı.
Uydu imajlarında Türkiye’nin yanı sıra Bulgaristan, Gürcistan, Romanya, Rusya Federasyonu ve Ukrayna kıyılarının da turkuaza büründüğü görülüyor.
Su Eserleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Ağırbaş, Karadeniz’in renginin turkuaza dönmesinde kaygı edilecek durum olmadığını belirtip, “Karadeniz mevsimsel döngülerini yaşayan bir deniz. Son 10 gündür gördüğümüz turkuaz görsel renk aslında Karadeniz’de mevcut olan bir ‘Emiliana huxleyi’ isimli fitoplankton tipi olup Haptophyta şubesine ilişkin olan bir kokolitofor çeşididir. Bilhassa deniz suyu yüzey sıcaklıklarının yükselmesi ve denizel ortama giren besin tuzu ölçüsünün artması, yüksek bolluk ölçülerine ulaşmasına neden olabiliyor. Biz bu durumu fitoplankton bloomu olarak isimlendirmekteyiz. Çok artışla birlikte kalsiyum karbonatlı yapısı sayesinde deniz suyunun renginin turkuaza dönmesine neden olmaktadır. Bazen on binlerce kilometre alana yayılabiliyor ve bu özelliğinden ötürü uydudan bile gözlemlenebiliyor” diye konuştu.
Su Eserleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Kolu öğretim üyesi Doç. Dr. Ağırbaş, Karadeniz’in renginin turkuaza dönmesinde telaş edilecek durum olmadığını belirtip, “Karadeniz mevsimsel döngülerini yaşayan bir deniz. Son 10 gündür gördüğümüz turkuaz görsel renk aslında Karadeniz’de mevcut olan bir ‘Emiliana huxleyi’ isimli fitoplankton tipi olup Haptophyta şubesine ilişkin olan bir kokolitofor cinsidir. Bilhassa deniz suyu yüzey sıcaklıklarının yükselmesi ve denizel ortama giren besin tuzu ölçüsünün artması, yüksek bolluk ölçülerine ulaşmasına neden olabiliyor. Biz bu durumu fitoplankton bloomu olarak isimlendirmekteyiz. Çok artışla birlikte kalsiyum karbonatlı yapısı sayesinde deniz suyunun renginin turkuaza dönmesine neden olmaktadır. Bazen on binlerce kilometre alana yayılabiliyor ve bu özelliğinden ötürü uydudan bile gözlemlenebiliyor” diye konuştu.
Sıcaklıkların yükselmesiyle ‘Emilana huxleyi’ tipinin de artış gösterdiğini tespit ettiklerini söyleyen Doç. Dr. Ağırbaş, “Aşırı artışla bir arada kokolit dediğimiz yapılarından ötürü beyaz renk yahut turkuaza çalan bir renk ortaya çıkıyor. Görsel bir şölen sunuyor. Aslında kaygı edilecek bir durum yok.
Doç. Dr. Ağırbaş ayrıyeten “Sadece mevsimsel dinamiklerle alakalı. Son 1 haftalık deniz suyu sıcaklıklarını incelediğimizde Sinop’tan Hopa’ya kadar sıcaklıkların giderek arttığını görüyoruz. 18-19 santigrat derecelerden Hopa’ya yanlışsız 22-23 santigrat derecelerine kadar deniz suyu yüzey sıcaklığında artışlar tespit edildi” dedi.
Birkaç gün içinde bu durumun sona ereceğini belirten Doç. Dr. Ağırbaş, “Mevcut durum ekolojik şartlara bağlı olarak ve ortamdaki besin tuzunun tüketilmesiyle yavaş yavaş tesirini kaybedecek. Organik unsurun artmış olması Karadeniz’i daha verimli kılmakta ve bu da balıkçılık için ileriye dönük sevindirici bir haber olabilir. Telaş edecek bir durum yok. Bu görsel şölenin tadını çıkartmak lazım. Bu manada genel olarak denizlerimizi ne kadar korursak, sağlıklı denizler bırakırsak verimli denizleri her vakit göreceğiz” dedi.