Kameri aylar, hilalin batıda görülmesiyle başlar. Hilalin tekrar batıda görünmesi bazen yirmi dokuz bazen de otuz gün sürdüğünden, kameri ayın başlangıcını tesbit etmek fakat onu daima izlemekle mümkündür.
Ramazan orucuna başlamak ve orucu bitirmek Ramazan ve Şevvâl hilallerinin görülmesiyle olur.
RAMAZAN HİLALİ GÖRÜLDÜ MÜ 2021?
Şaban ayının yirmi dokuzuncu günü hilal gözetlenir; şayet hava bulutlu ise yahut hilal gözetlendiği halde görülmezse, Şaban ay’ı otuz güne tamamlanır ve Ramazana bu türlü başlanır.
Hilal gözetleme uzmanlarının yaptığı açıklamaya nazaran hilal görülmedi. Birçok İslam ülkesinde Ramazan ayı başlangıcı 13 Nisan tarihi olarak kabul edildi. Suudi Arabistan Hilal Gözetleme Bakanlığının yaptığı açıklamaya nazaran hilal şimdi görülmedi.
Diyanet takvimine 13 Nisan akşamı birinci teravih namazı kılınacak. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Konseyi Astronomu İşlek, hicri takvime nazaran bu sene Ramazan ayının başladığını belirten hilal Afrika’dan, Bayramın başladığını belirten hilal ise Asya kıtasından görülmeye başlanacak.
ORUCA BAŞLAMAK İÇİN HİLALİN GÖRÜLMESİ KAİDE MIDIR? DİYANET AÇIKLADI
Ramazan orucu, Ramazan ayında tutulduğundan ve Ramazan ayı da ay takvimine nazaran her sene değiştiğinden, oruca başlayabilmek için öncelikle, Ramazan ayının başladığını tespit etmek gerekmektedir.
Hz. Peygamber, “Hilali (Ramazan hilalini) görünce oruca başlayınız ve hilali (Şevval hilalini) görünce bayram ediniz. Hava bulutlu olursa içinde bulunduğunuz ayı otuza tamamlayınız.” (Buhârî, Savm, 5, 11; Müslim, Sıyâm, 3-4, 7-9) buyurmuştur.
Bu hadis birinci bakışta hilali çıplak gözle görmedikçe oruca başlanmayacağı ve bayram edilmeyeceği fikrini uyandırmaktadır.
Husus ile ilgili başka rivayetler değerlendirildiğinde, bu hadislerin emelinin günün kuralları içinde en uygun uygulamanın öğretilmesi olduğu anlaşılmaktadır. Hakikaten bir rivayette Hz. Peygamber, “Biz ümmî bir toplumuz; hesap ve okuma yazma bilmeyiz. Şunu biliriz ki ay, ya 29 ya 30 gündür.” (Buhârî, Savm, 13; Müslim, Sıyâm, 15; Ebû Dâvûd, Savm, 4) buyurarak, kamerî aybaşlarının belirlenmesinde hesap prosedürüne de başvurulabileceğine işaret etmiş olmaktadır.
Çıplak gözle görülsün ya da görülemesin, ay mutat hareketlerine devam etmektedir. Kur’an-ı Kerim’de güneş ve ayın bir hesaba nazaran hareket ettiği (Rahmân, 55/5), bunların, öbür işlevlerinin yanında tıpkı vakitte birer hesap ölçüsü kılındığı (En’âm, 6/96), yılların sayısını ve hesabı bilmemiz için aya menziller tayin edildiği (Yûnus, 10/5), gökler ve yer yaratıldığı vakit on iki ay meydana gelecek biçimde bir nizam konduğu (Tevbe, 9/36), ayın yeryüzünden hilal halinde başlayıp kademe kademe farklı formlarda görülmesinin beşerler ve hac için vakit ölçüleri olduğu (Bakara, 2/189) tabir edilmektedir.
Buna nazaran Hz. Peygamber, kamerî aybaşlarının belirlenmesi konusunda çıplak gözle görmeyi, başvurulacak yegâne usul olduğu için değil, tahminen o günkü kaideler içinde en sağlıklı sonuç veren usul olduğu için öngörmüştür.
Hilali gözlemlemenin hedefi Ramazan ayının girip girmediğini belirlemektir. Bu sebeple, hilali çıplak gözle görme dışında, bizi bu maksada ulaştıracak diğer yollardan yararlanmak da mümkündür.
Bugün, insanoğlunun ulaştığı teknolojik gelişmişlik, ayın hareketleri konusunda en ince ayrıntıyı bile izleme imkânı sunmaktadır. Artık ince astronomik hesaplar yoluyla, gelecek birkaç yıllık namaz vakitlerini gösteren takvimleri hazırlama imkânı bile doğmuştur. Münasebetiyle kamerî ayların başlangıçlarını hesap yoluyla belirlemek legaldir.