Savaş ve Barış, Anna Karanina, Diriliş, üzere ünlü yapıtlara imza atan Tolstoy, Rus ve dünya edebiyatının en kıymetli kalem ustalarından biri olarak kabul ediliyor. Yapıtları günümüzde hala keyifle okunan Tolstoy’un ömrü da çok dokunaklı.
Lev Nikolayeviç Tolstoy, beş yaşındayken annesini kaybeder. Mevtle birinci müsabakası bu ölümdür.
Annesinin cesedinin yanına getirmişlerdir onu; daha dün canlı olduğu halde, artık soğuk ve katı bir hale gelmiş uzanıyordur orada. Bu beş yaşındaki çocuk bir çığlık atar, çılgınca bir paniğe kapılarak odadan kaçar.
HAYAT VE MEVT ÜZERİNE İDEOLOJİ
Dokuz yaşına geldiğinde ise babasının vefatı ile bir kere daha yıkılır. Babasının vefatından dokuz ay sonra yeniden öbür bir vefatla yüzleşir. Bu sefer çok sevdiği babaannesini kaybetmiştir.
Etrafında yaşanan bu vefatlar kuşkusuz çocuk Tolstoy’u derinden tesirler ve onun hayat – mevt üzerine felsefi bir karşılık arayışında büyük bir rol oynar.
Tolstoy
“KORKUNÇ, HARİKA ÖLÜM”
“Yalan, mevtin arifesinde etrafını kaplayan bu palavra; dehşetli, süper vefat olayını ziyaretleriyle örtmeye çalışarak, yenmeye hazırlanan mersin balıkları seviyesine indirdikleri bu palavra, İvan İlyiç için son derece acı vericiydi. İşin tuhafı, etrafındakiler ona bu hokkabazlıkları yaparken kaç kez’ Bırakın şu yalanları! Ölmekte olduğumu siz de biliyorsunuz, ben de biliyorum. Palavra söylemekten vazgeçin bari!’ diye bağıracak üzere oluyordu. Ne var ki hiçbir vakit kendinde bunu yapacak gücü bulamıyordu.”
Sayfa: 84
İLYA İLYİÇ’İN VEFATI
İvan İlyiç’in Mevti, Üç Vefat, Efendi ile Uşağı isimli hikayeler muharririn mevti en ağır formda ele aldığı hikayeleridir.
İvan İlyiç’in Ölümü’nde hayatın koşuşturmasına kapılmış bir insanın mevtle yüzleşmesi, Üç Ölüm’de manasını yitirmiş hayatların farklı algıları, Efendi ile Uşağı’nda ise mevtin insanları birleştiren gücü anlatılır.
MEVTİN TIPKI ETKİYİ YARATMASI
Mevt, birçok insanın zihninde tıpkı olumsuz etkiyi yaratır; acı. Bu acıya şahit olmaktan korkan beşerler, inançlar ve inanışlar doğrultusunda daima bir şeyler yapar; dualar eder, ibadetlerini yerine getirir.
Ergül Tosun
Kitap sayfası için bağlantı: