Rosatom’un ana sponsoru olduğunu ve Sputnik’in medya partnerliğini üstlendiğini 4. Nükleer Santraller Fuarı ve 8. Nükleer Santraller Zirvesi’nde (NPPES), Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Altyapı Geliştirme Daire Lideri Salih Sarı Türkiye’nin nükleer güç gelişimini ve mevcut durumunu aktardı. Rosatom Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölge Lider Yardımcısı ve Yöneticisi Aleksandr Voronkov ise nükleer gücün global güç meselelerinin üstesinden gelmesindeki rolü ve Rosatom’un vizyonundan bahsetti.
‘2030 yılına kadar 64 nükleer santralin işletmeye alınması öngörülüyor’
Sarı, 32 ülkede toplam 441 nükleer santral işletme aldığını söyleyerek “2030 yılına kadar ise yaklaşık 64 nükleer reaktörün işletmeye alınmasını ve nükleer güç alanında 1.3 trilyon dolarlık bir yatırımı bekleniyor. Temel olarak bu yatırım, Malezya, Endonezya, Bangladeş, Çin üzere Uzak Doğu ülkelerine ağırlaşacak üzere görünüyor. Orta ve Doğu Avrupa’da yani Türkiye’nin de içinde bulunduğu coğrafyada, nükleer santraller için yatırım yapılması da öngörülüyor” sözlerini kullandı.
‘Enerjide yüzde 70 dışa bağımlıyız, bu açıdan sera gazı üretmeyen nükleere yöneldik’
Türkiye’nin neden nükleere yöneldiğine açıklık getiren Sarı, şu sözleri kullandı:
‘Bu 30 yıllık süreçte kıymetli bir dönüşüm yapmamız gerekiyor’
Çevrenin korunmasının da öteki bir etken olduğunu söyleyen Sarı “Özellikle Ekim ayında Paris İklim Anlaşması’na Türkiye’nin katılmasıyla, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da koymuş olduğu bir amaç var. 2053 yılında sıfır karbon emisyonu maksadı. Bu 30 yıllık süreçte kıymetli bir dönüşüm yapmamız gerekiyor. Burada da sera gazı salınımı yapmayan nükleer bizim en değerli enstrümanımız olabilir. Nükleer teknoloji bir güvenlik, kalite kültürü sağlar. Bu sebeple de nükleer teknolojide çalışacak insan kaynağının çok yüksek yetkinliğe sahip olması gerekmektedir” dedi.
‘Türkiye 60 yıldır nükleer enerjiyi tartışıyor, Akkuyu ile bir arada bunun yavaş yavaş gelişmesini konuşuyoruz’
Türkiye’nin 60 yıldır nükleer enerjiyi tartıştığını ve bu süreçte pek çok adımlar atıldığını söyleyen Sarı “2009 yılında Rusya Federasyonu ile gerçekleştirilen müzakereler ve hükümetlerarası muahedenin imzalanması ile 60 yıllık hayalimizin yavaş yavaş gelişmesini konuşuyoruz. Akkuyu Nükleer Santrali bize ne kazandıracak? Öncelikle, Türkiye için tek kalemde yapılan en büyük yatırım, bundan daha büyük bir yatırım daha evvel gelmemiş. Ayrıyeten bu santral 4800 megavat heyeti güce sahip olacak. Yani, Türkiye’nin elektrik gereksiniminin yüzde 10’unu ya da İstanbul’un gereksiniminin yüzde 90’ını karşılayabilecek. Yılda 35 milyon ton sera gazı salınımını da azaltmış olacağız. Bu proje gayri safi yurtiçi hasılamıza 50 milyar dolar üzere katkı sunmuş olacak. Akkuyu Nükleer Santrali’nin yanı sıra, biz 2 nükleer santral daha kurmayı planlıyoruz” dedi.
‘2011 yılından günümüze 317 Türk öğrenciyi Rusya’da nükleer mühendislik eğitimi almak üzere gönderdik’
Bu kapsamda bir eğitim projesinin geliştirildiğini belirten Sarı “Akkuyu Nükleer AŞ şirketi santralde çalışacak olan Türk mühendisleri için eğitim programı aslında geliştirdi. 2011 yılından günümüze 317 Türk öğrenciyi Rusya’da nükleer mühendislik eğitimi almak üzere gönderdik. 2027 yılına kadar her yıl 25 Türk mühendis bu eğitim için gönderilecek. Birinci maksadımız çalışanların yüzde 30’unun Türk olması. Bunun kademeli olarak artırılması” sözlerini kullandı.
‘Rosatom’un proje uygulaması açısından tüm kaynaklara sahip, üçüncü bir ülkeye teknolojik manada muhtaçlık yok’
Voronkov ise Rosatom’un vizyonunu aktardı. Nükleer için muteber ve sağlam ortaklı gerektirdiğine dikkat çeken Voronkov “Nükleer için muhakkak başlı kriterler var. Bilhassa başta, finans açısından çok kaynak gerekli. Bu açıdan çeşitlilik yararlı. Rosatom, 250 binden fazla bireye istihdam sağlıyor. Rusya’daki operasyonlarımızda çalışanlarımız çok uzman yetişmiş. Tıpkı vakitte Rosatom’un proje uygulaması açısından tüm kaynaklara sahip, üçüncü bir ülkeye teknolojik manada gereksinim yok” dedi.
‘Akkuyu bayrak taşıyan projemiz’
Rosatom’un her vakit seri halinde bir yaklaşım sergilediğine dikkat çeken Voronkov “Rusya dışından inşa ettiği santraller ortasında referans olanlar var. 75 yıllık deneyim ile bir arada 106’dan fazla Rusya ve dışında santral inşa ettik. Bunları en muteber teknoloji ile yaptık. Türkiye’de de vver teknolojisini kullanıyoruz. Yaptığımız inşalarda Fukuşima kazasının akabinde alınan ek tedbirleri de kullanıyoruz. Mısır’da da yaptığımız bir santral var. Lakin bayrak taşıyan projemiz Akkuyu. Birebir vakitte nükleer tıp üzere yan alanlarda da etkiliyiz. Rosatom Rusya’nın en büyük karbon fiber üreticisi. Rusya’da SMR projelerini geliştiren tek şirketiz” diye konuştu.
Rusya’nın birebir vakitte rüzgar gücüne odaklanmasının mantıklı olduğunu söz eden Voronkov, Türkiye’ye de şayet bu alanda bir teklif gelirse yardım edilebileceğini belirtti. Voronkov, “Her sene 2 milyar ton karbon emisyonunun önüne geçiyoruz. Türkiye’nin güç arzı ve güvenliğine takviye olmak isteriz” dedi.