Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in 7 Ağustos’taki Soçi buluşmasından en kıymetli kararlardan biri de iki başkanın doğalgaz ödemelerini kısmen Rus rublesi yapılması konusunda muahedeleri oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu bahiste yaptığı açıklamada, “Soçi ziyaretinin bir hoş tarafı da şu oldu; Sayın Putin’le ruble üzerinde mutabık kaldık. Ruble noktasında bu alışverişlerimizi yapacağımız için o da doğal Türkiye-Rusya ortasında mali noktada farklı bir güç kaynağı olarak Rusya’ya ve Türkiye’ye inşallah kazandıracak. Bir de Rusya’nın Mir kartı var. Şu anda bizim beş bankamız bunun üzerinden çalışmalarını sürdürüyor. Burada da çok önemli gelişmeler var. Bu da tabi Rusya’dan gelen turistleri çok çok rahatlatan bir süreç. Onlarla alışverişini, otel ödemelerini yapabiliyorlar. Bu da tabi hem onlar için hem bizim için çok çok rahatlatıcı bir sistem. Bu ziyaretimizde Rusya Merkez Bankası Lideri ile bizim Merkez Bankası Liderimiz da görüşmelerini yaptılar” tabirlerini kullandı.
Ruble oranı iki ülkenin güç bakanlıklarınca görüşülüyor
Sputnik’in edindiği bilgilere nazaran doğalgaz ödemelerindeki ruble oranı iki ülkenin güç bakanlıkları ortasında görüşülüyor.
Aynı vakitte doğalgaz üzerinden ruble ile başlatılan mahallî paralarla ticaretin Türk lirası ile dengelenmesi de bekleniyor.
Türkiye ve Rusya, 2019 yılında ‘yerel paralarla ticaret’ konusunda bir muahede imzalamıştı. Lakin bu mutabakatın ticaretteki uygulaması düşük düzeylerde kaldı. Yeni sürecin 2019’dan farkı ise ticaretin dolar kuru endeksinden çıkarılması ve iki ülkenin ortak kur belirleyip onun üzerinden ticareti gerçekleştirmesi olacak. Böylece elde edilecek avantajlardan biri ise olağanda dolar kuru üzerinde 10 günü bulan paranın alıcı yahut satıcıya ulaşması, bu sistemle 2-3 günlük bir müddete indirilecek.
Yerel paralarla ticaretin genişletilmesinin ise bu yıl içinde Türkiye’de yapılması planlanan Türkiye – Rusya Hükümetlerarası Karma Ekonomik Kurulu (KEK) toplantısında karara bağlanması bekleniyor.
2022’de iki ülke ticaretinde rekor bekleniyor
Aynı vakitte 2022 yılı iki ülke ortasındaki ticaretin arttığı bir yıl oluyor. Batılı ülkelerin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar sonucunda ülkeden çekilen şirketlerin yerini Türk şirketleri alıyor. Tıpkı vakitte dünya genelinde yaşanan güç fiyatları artışı da iki ülkenin ticaret hacmini rakamsal olarak artmasına da sebep oluyor.
2021 yılın 30 milyar doların üzerinde bir dış ticaret sayısı ile kapanmıştı. 2022’nin birinci 6 ayında ise bu sayıya ulaşıldığı öğrenildi. Türkiye ve Rusya’nın dış ticaret hacminin 2022 yılı sonunda 60 milyar dolar düzeyine ulaşması öngörülüyor.
‘Yerel paralarla ticareti de öteki alanlara yaymak için itici güç olacak’
Rus Türk Ticaret Konutu (ROST) Lideri Kadir Kurtuluş, Sputnik’e yaptığı açıklamada, iki ülkenin doğalgaz ödemelerinin kısmen ruble ile ödenmesi muahedesinin “Hiç elbet ikili ticarette değerli bir adım ve lokal paralarla ticareti de başka alanlara yaymak için itici güç olacak” diye yorumladı. Kurtuluş, şöyle devam etti:
‘Yetkililerin mahallî paralarla ticareti uygulamaya en kısa vakitte geçmeleri gerekiyor’
“Ambargolardan doğan SWIFT sorunu, dolar ve euro para ünitelerinin dalgalanması üzere, hepsi ticareti yavaşlatıyor” diye devam eden ROST Lideri Kurtuluş, “Özellikle dolar yahut euro ödemelerinde SWIFT para transferlerini sıkça kullanan dış ticaret şirketleri sıkça sıkıntılar yaşıyor; ödemeler geç gidiyor, aracı bankalara takılıyor yahut ek evraklar ile teyitler isteniliyor. Olağan ki bu durum iki tarafı da güç durumda bırakıyor, ticaret yavaşlıyor. İşte bu sıkıntıların yaşanmaması ismine, devlet yetkililerinin sistemde gerekli düzenlemeleri yapması, merkez bankalarının karşılıklı çalışarak uygun ortam yaratması ve lokal paralarla ticareti uygulamaya en kısa vakitte geçmeleri gerekiyor” sözlerini kullandı.