Almanya’nın Yeşiller’den Başbakan Yardımcısı ve İktisat Bakanı Robert Habeck, Rusya’nın Ukrayna operasyonu sonrası Rus gazı tedarikinin kesilmesi ihtimaline karşı oluşturulan ‘Doğalgaz Acil Durum Planı’nın üç düzeyinden ikincisine geçildiğini açıkladı.
Berlin’de basın toplantısı düzenleyen Habeck, haziran ortasından beri Rus gazı tedarikinin azalması ve piyasada gaz fiyatlarının artması nedeniyle külfetli bir durum oluştuğunu belirtti. İktisat Bakanı “Almanya’da gaz arzında aksama var. Gaz artık Almanya’da kıtlığı çekilen bir emtia” dedi.
Habeck, bununla birlikte ‘arz güvenliğinin garanti altına alındığını, halihazırda istikrarlı gaz tedarik edildiğini ve gaz depolama tanklarının yüzde 58 oranında dolu olduğunu’ söyledi.
‘Gaz, Almanya’ya karşı silah olarak kullanılıyor’
“Ancak bu durum bize yanlış bir güvenlik hissi vermemeli” uyarısında bulunan İktisat Bakanı, kışı atlatmanın daha zahmetli hale geldiğine dikkat çekerek “Gaz, Almanya’ya karşı silah olarak kullanılıyor” argümanında bulundu.
‘Kanada’da Rusya yaptırımlarına takılan türbin yüzünden’
Acil durumda ikinci evreye geçilmesi, Gazprom’un geçen hafta Almanya’ya doğal gaz dağıtımını yüzde 60 oranında azaltma adımından sonra geldi. Berlin, Rus devletinin güç şirketinin kararını ‘siyasi’ diye eleştirdi. Moskova ise “Sorun pompalanacak bir şeyin olmamasından ibaret” cevabını vererek Gazprom’un Siemens tarafından bakım için Kanada’ya gönderilen ve iade edilmeyen bir türbin olmadan gaz akışını inançlı formda sürdüremediğini belirtti. Çünkü Rusya yaptırımlarına takılan türbin, Kanada’dan çıkamıyor.
Kanada hükümeti, ‘sorunu çözmenin yollarını araştırdığını’ söyledi. Bloomberg’e konuşan Kanada Doğal Kaynaklar Bakanı Jonathan Wilkinson, “Yaptırımların maksadı, en yakın dostlarımızdan ve müttefiklerimizden biri olan Almanya’ya önemli ıstırap çektirmek asla değildir” dedi.
Fatura vatandaşa çıkacak
Ekonomi Bakanlığı, ikinci basamağa geçerek, halihazırda dünya piyasasından değerli fiyatlara satın aldığı gazı, uzun vadeli kontratlar nedeniyle ticari ve özel hanelerdeki müşterilere düşük maliyetle ileten güç şirketlerinin elini rahatlatabilecek. Çünkü mayıs ayında parlamentoda kabul edilen Enerji Güvenliği Maddesi’nde yapılan değişiklik, güç tedarikçilerine ikaz düzeyinde mevcut mukaveleleri atlayarak müşterilere şimdiki fiyatları iletme imkanı tanıyor.
Faturalara yansıması için Federal Ağ Yönetimi’nden yeşil ışık lazım
Ancak bugünkü basın toplantısında “Bu otomatik kol değil ve bu yüzden bugün çekmeyeceğiz” diyen Habeck, bunun olabilmesi için evvel güç piyasasını düzenleyen Federal Ağ Yönetimi’nin (Bundesnetzagentur), ‘Almanya’nın toplam gaz ithalat hacminde değerli bir azalma saptaması ve bunu resmi gazetede yayımlaması gerektiğini, o takdirde şirketlerin fiyatları ‘makul seviyeye’ yükseltmelerine müsaade verileceğini’ belirtti.
‘Fiyatların daha da artmasına kendimizi hazırlamamız gerekiyor’
“Fiyatlar aslında yüksek ve daha fazla artış için kendimizi hazırlamamız gerekiyor” ihtarında bulunarak “Bu, endüstriyel üretimi etkileyecek ve pek çok tüketici için büyük bir yük olacak” vurgusunu yapan Habeck, hem endüstriye hem hanelere güç tasarrufu daveti yaptı. Hükümetin elektrik üretiminde doğalgazın hissesini azaltmak için kömürle çalışan termik santralleri tekrar devreye sokma tasarısının 8 Temmuz’da parlamentoda yasalaşması bekleniyor.
Ne olduğunda 2. basamağa geçiliyor?
Doğalgaz Acil Durum Planı’na nazaran ikaz düzeyine gaz tedarikinin sekteye uğraması yahut gaz arzı durumunda kıymetli bozulmaya yol açan istisnai yüksek gaz talebi olduğunda geçiliyor. Fakat, piyasa hala bu aksama yahut talebi kaldırabilecek durumda oluyor.
3. evrede ne yapılıyor?
Plan, erken ihtar, ihtar ve acil durum olmak üzere üç düzeyden oluşuyor. Habeck, 30 Mart’ta planın birinci etabı olan erken ihtar seviyesini etkinleştirdiğini duyurmuştu. Üçüncü ve son kademe olan acil durum düzeyinde, devlet, gaz piyasasına etkin olarak müdahale edebiliyor. Acil durumda konutların ısıtılması ve hastaneler yahut itfaiyeler üzere acil durum altyapısına öncelik veriliyor.
31 Mart’tan beri en yüksek fiyatlara çıkıldı
Doğalgazın megavat fiyatı, 16 Haziran’da günü 124.36 eurodan tamamlayarak 31 Mart’tan bu yana en yüksek kapanış düzeyini görmüştü. Doğalgaz fiyatlarındaki artışta, Rusya’nın Avrupa’ya gönderdiği doğal gaz ölçüsünün düşmesi ve ABD’nin Teksas eyaletinde bulunan Freeport LNG terminalinin yangın sebebiyle kapatılması tesirli oldu. Gazprom, 14 Haziran’da yaptığı açıklamada, Kuzey Akım boru hattı üzerinden Avrupa’ya gaz sevkiyatının 167 milyondan 100 milyon metreküpe düşürüldüğünü, 16 Haziran prestijiyle çizgi üzerinden günlük 67 milyon metreküpe kadar doğalgaz sağlanabileceğini bildirmişti.