Tüm Müslüman aleminin dört gözle beklediği Ramazan, Allah isteği için tan yerinin ağarmasından başlayarak güneş batıncaya kadar gün uzunluğu yemekten ve içmekten uzak durarak yapılan bir ibadetin farz kılındığı aydır.
Vücudun ve ruhun manevi dinginliğe, huzura, rahmete ve rahmete kavuştuğu bu ay nasıl geçirilmeli ve neler yapılmalı.. İşte rahmet ve rahmetin sultanı Ramazan ayına dair ayrıntılar..
KUR’AN-I KERİM’DE RAMAZAN
Kur’an-ı Kerîm’de ismi geçen ve bedeline vurgu yapılan tek ay ramazan ayıdır.
On bir ayın sultanı Ramazan-ı Şerif’in kıymetini Allah-u Teala Kuran-ı Kerimde şu ayetle bizlere buyurmuştur:
‘ O (sayılı günler), doğruyu eğriden ayırma, gidilecek yolu bulma konusunda açıklamalar ve insanlara rehber olarak Kur’an’ın indirildiği ramazan ayıdır. Artık içinizden kim bu aya yetişirse onu oruçlu geçirsin. Kim de hasta yahut yolcu olursa, öbür günlerden sayısınca fiyat. Allah sizin için kolaylık istiyor, zahmet çekmenizi istemiyor. Sayıyı tamamlamanız, size yanlışsız yolu göstermesinden dolayı Allah’ı tazimle anmanız için ve şükredesiniz diye (uygun kararlar gönderiyor) (Bakara 185)’
Ayrıyeten Resûl-i Ekrem, “mübarek bir ay” olarak nitelendirdiği ramazan ayı girdiğinde cennet kapılarının açılıp cehennem kapılarının kapandığını ve şeytanların bağlandığını, inanarak ve karşılığını Allah’tan bekleyerek ramazan orucunu tutan kişinin geçmiş günahlarının bağışlanacağını haber vermektedir.
MÜMİNLERİN FIRSAT AYI: RAMAZAN-I ŞERİF
Gökten Rahmet ve Mağfiretin, rahmetin yağmur üzere yağdığı ay denir Ramazan ayı için. Teşbihte kusur olmaz, bu ayda yaptığımız her uygun şey için şöyle bir benzetme yapabiliriz.
Mağazalardaki fırsat günleri… Nasıl ki en kıymetli eseri bile o günlerde uyguna alıyorsak, ya da çok istediğimiz bir şeyi almak için o günleri bekliyorsak, Ramazan ayı da on bir ay içinde yaratıcımız tarafından bize sunulmuş bir fırsat ayıdır.
Her tuttuğumuz orucun olağan oruçtan bin kat sevap olması, her okuduğumuz Kuranın yeniden olağan vakitte okuduğumuzdan bin kat sevap olması, bu ay içinde yaptığımız yardımlarda diğerlerinin iftar etmesine vesile olduğumuz için, başkalarına binaen çok daha fazla sevap kazandırması, Ramazan ayının ‘fırsat ayı’ olduğunun birer kanıtıdır.
Hz. Peygamber şöyle buyurur: “Oruçlunun oruç açarken ettiği dua reddolunmaz”.
Böylece dualarımızın ve tövbelerimizin de bu ayda ne kadar değerli olduğunu anlıyoruz.
Ve tekrar sadece ramazan ayında olduğumuz için ailemize, evlatlarımıza yumuşak huyla davranmamız, onlara ikramda bulunmamız, onlar için çabalamamız, hasılı bu aya özenerek yaptığımız her hareket birer ibadettir…
RAMAZANI HAKKIYLA GEÇİREBİLMEK İÇİN TAVSİYELER
KURANA VAKİT AYIRMAK
Kuranı Kerimi çok fazla okumaktan fazla anlayarak okumak bizi daha memnun kılar. Kuranı Kerim Müslüman için Allahtan gelen bir ileti, bir Kullanım kılavuzu, hayat kitabı üzeredir.
Allah, bize neyi emretmişse bunda bir hikmet vardır. Hayata dair ne ararsak ziyadesiyle vardır, eksik yoktur. Anlayarak okursak hayatımızda çok şey değişir. Günde bir ayet, bir müddet bile olsa analiz edip, anlayıp, bunu hayatımıza geçirmek ruhumuza çok yeterli gelir, vücudumuza şifa olur, bizi keyifli kılar.
HER GÜNE BİR DÜZGÜNLÜK
Varsa etrafımızda yetim çocukları olan bir aile belirleyip az da olsa sistemli yardımlar yapmak, yaşlılara hürmetle yardım etmek, sokak hayvanlarının önüne konulacak bir kap mama ile bile olsa her güne bir yeterlilik tayin etmek, olağanda bir sevap ise oruçluyken kat kat sevapla bize geri döner.
YAKINLARIMIZI MEMNUN ETMEK
Aradığımızda memnun olacak yakınlarımızı, büyüklerimizi arayıp hal hatır sormak, oruç tutmaya çabalayan minik evladımızı hoş bir ikramla keyifli etmek, yeniden eşimiz ve dostumuzla ikramlaşmak iki taraf için de memnunluk vesilesidir.
ORUÇLU İKEN MAKÛS OLAN ŞEYLERDEN SIYRILMAK
Oruç tutarken lisanımızı ve zihnimizi berbat fikir ve makûs kelamlardan arındırmak, Gıybetten, hasetten palavradan ve “Nefsî” olan tüm isteklerden uzak durduğumuzda, yalnızca midemizi aç bırakmış değil, kalbimizi de uygunlaştırma yoluna girmiş oluruz.
İSLAM’DA RAMAZAN AYINI DEĞERLİ KILAN VESİLELER
Tüm İslam alemince ‘Kuran ayı, ‘Rahmet ayı’ ve ‘Mağfiret ayı’ olarak kabul edilen ve her sene hasretle beklenen, büyük bir coşku ve heyecanla karşılanan Ramazan ayının en önemli özelliklerini şu formda sıralayabiliriz:
1.Yüce kitabımız Kuranı Kerim bu ayda indirilmeye başlanmıştır.
2.Bin aydan daha iyi olduğu bildirilen Kadir gecesi bu ayın içindedir.
3. İslâm’ın beş kaidesinden biri olan oruç bu ayda tutulur.
4. Hz. Peygamber (s.a.v) ’in inanarak ve sevabını Allah’tan bekleyerek kılan kişinin geçmiş günahlarının bağışlanacağını bildirdiği ve kendisi de şahsen kılarak ümmeti için sünnet olduğunu gösterdiği Teravih namazı bu aya mahsus ibadetlerdendir.
5. Malî bir ibadet olan Fitre ibadeti (fıtır sadakası), bu ayın sonunda (bayrama yakın) ödenir.
6. Bu ayın sonunda itikâfa girmek sünnettir. Hadis kaynakları Hz. Peygamberin bu ayın son 10 gününde itikafa girdiğini ve vefat edene kadar bunu devam ettirdiğini belirtir. Kendisinden sonra da hanımları itikaf sünnetini devam ettirmiştir.
7. ‘Kur’an ayı’ olarak da anılan ramazan ayında çokça Kur’an okuyup tefekkür etmek müstehap kabul edilmiştir. Hz. Peygamber’in Cebrâil ile karşılıklı Kur’an okumasına dayanan MUKABELE uygulaması da bu aya mahsus geleneklerdendir.
ÜLKEMİZDE RAMAZAN AYI AKTİFLİK VE GELENEKLERİ
Tüm Müslüman alemi tarafından sevgi ve coşkuyla karşılanan Ramazan ayında
ülkemizde de farkındalık oluşturan çeşitli etkinlikler yapılır. İslam dünyasında ve ülkemizde Ramazana özel hem dini hem de toplumsal içerikli gelenek oluşmuştur.
Camiilerde kandiller yakılır, mahyalarda ramazana özel ileti içeren yazılar oluşturulur, toplu iftar davetleri verilir, sahurda davulcular mani eşliğinde halkı uyandırırlar, muhtaçlık sahiplerine yardımlar bu ayda daha da fazla yapılır, onlara özel ramazan kolileri tertip edilip dağıtılır, iftar sonrası cümbüşler tertiplenir ve Hacivat Karagöz oynatılır, Ramazana has yiyecekler, sofralar hazırlanır.
TV programlarında da Ramazan ayına özel menüler içeren yemekler yapılır, tarifler verilir, halkı ramazan ve oruç konusunda bilinçlendirecek programlar tertip edilir.
PANDEMİ GÖLGESİNDE RAMAZAN
Son bir yıldır tüm dünyanın adeta imtihan olduğu koronavirüs pandemisinden ötürü toplu etkinlikler, iftar davetleri maalesef yapılamamaktadır. Fakat konutlarımızda yalnızca kendi ailemizle de bu atmosferi güzelleştirmek mümkün.
Tıpkı bir konuğa hazırlanır üzere her gün ailemize (israftan da uzak durarak) en hoş ve ihtimamlı iftar, sahur sofralarını hazırlayabilir, yemek sonrasında yardımlaşarak birbirimizin yükünü hafifletebilir, ailecek akşam ve teravih namazlarını kılabiliriz.
Çocuklarımıza farkındalık oluşturmak ismine meskenlerimizi bu aya özel süsleyebilir, her gece onlara özel ailecek oynanabilen oyunlar tertip edebiliriz.
Ailece bir yardım bütçesi belirleyebilir, muhtaçlığı olan ailelere ramazan kolisi yollayabiliriz.
Böylelikle ailemiz, bu hoş Ramazan ayını yalnızca aç kalınacak bir ay olarak değil, ailenin bir ortada muhabbetle geçirdiği nadide bir ay olarak hatırlayacaktır…