Türkiye’nin kimi deniz eserleri şirketleri, uzun yıllardır iç piyasada tüketilmeyen lakin dışarıda ilgi gören eserlerin ihracatını yapıyor. Balıkçılar, avcılar ve köylüler de bu eserleri toplayarak geçimini sağlıyor.
Dedesi balıkçılığı büyükbabasından öğrendi
Bunlardan biri 1960’larda Fransa ile başladığı kurbağa ihracatını, 60 yılı aşkın vakittir sürdürüyor. Şirket yetkililerniden Oğulcan Kemal Sagun, 1950’lerden bu yana su eserleri kesiminde faaliyet gösterdiklerini, dedesi Hüseyin Sagun’un da büyük dedesinden öğrendiği balıkçılığı o tarihlerde Samsun’dan İstanbul’a gelerek büyüttüğünü anlattı.
Su kurbağası, deniz salyangozu, karides ve yengeç yetişen ürünlerden
Orkinoslar Japonya’ya gidiyor
“Alabalığından somon ürettik”
Sagun, son 4-5 yılda popülaritesi süratle artan Türk somonu üretiminde de Türkiye’nin Avrupa’da Norveç’ten sonra en büyük ikinci aqua kültür yetiştiricilik ülkesi olduğunu ve tıpkı familyadan olan alabalığı somon haline getirmenin kıymetli bir muvaffakiyet olarak gördüklerini iletti.
“Kurbağalar Fransa ve İsviçre’ye ihraç ediliyor”
Sagun, 1950’lerin başında başlayan ihracat hikayelerini şöyle anlatıyor:
“O devirde Trakya bölgesinde su kurbağası toplayarak Fransa’ya ihraç etmeye başlıyor. Ne vakit? 1960’ların başında. Şirketimizin ihracatı aslında o vakit başlıyor. Kurbağa ihraç ettikleri yerlerden öteki deniz eserlerinin talep edilmesine nazaran dönüyorlar. Su kurbağasını Fransa ve İsviçre yiyor. Bunu dünyanın öteki ülkelerine satmak kültürel açıdan biraz güç. Biz de işlenmiş ve yarı mamul su kurbağası ihracatını halihazırda Fransa ve İsviçre’ye yapıyoruz.”
“Deniz salyangozu, kurbağa ve kerevitleri kooperatiflere üye balıkçılar, köylüler ve avcılar topluyor”
Deniz salyangozu, kurbağa ve kerevit üzere balık dışındaki eserlerin büyük kısmının müstahsiller aracılığıyla toplandığını lisana getiren Sagun, şunları kaydetti:
“Kooperatiflere üye balıkçılar, köylüler ve yabani avcılık yapanlar toplar bu eserleri. Biz de müstahsillerden alır, müşterinin talebine nazaran işler, paketler ve ihracatını gerçekleştiririz. Bu eserlerde çiftlik üretimi çok kelam konusu değil. Bizim bir kurbağa çiftliğimiz var lakin bu, boş ve avcılığın yasak olduğu dönemlerde yetiştirip ihraç etmek üstüne. Yılın geneline baktığınızda bunu müstahsillerden, avcılardan topluyoruz.”
“İşlenip şişe takılan kurbağa bacağı çok değerli”
Sagun, kurbağa ihracatının balığa nazaran düşük kaldığını belirterek, “Yıllık kurbağa ihracatının 15-20 milyon dolar civarında olduğunu düşünüyoruz. Makul bir pazarın dışına çıkılamaması ve yabani avcılığa bağlı olduğu için büyük gelişimlere çok açık değil. Kurbağa tüm olarak da kesilip temizlenerek yalnızca bacak olarak da ihraç ediliyor. Şişlere takıp bacak halinde ihracatı da var. Kurbağanın en kıymetli ihracatı, eserin işlenerek şişlere takılmış bacak biçimindeki hali.” diye konuştu.